|
Макка Ислом диёрига айланди, Мадина билан бир хил бўлиб қолди, энди Маккадан Мадинага ҳижрат қилиш тўхтади. Лекин агар Макканинг воқеи ўзгарса, Ислом диёри бўлмай қолса, хилофат Аллоҳнинг изни ила Маккадан бошқа жойда барпо этилса, худди аввалгидек яна қайтадан Маккадан Ислом диёрига ҳижрат қилиш дуруст бўлаверади.
Бу ерда ҳам худди шундай. Пайғамбар с.а.в. Макка фатҳ бўлиб, аҳолиси мусулмонлар бўлиб, Ислом диёрига айланганидан кейин унда уруш қилиш ҳаром бўлганини айтяпти. Шу тавсифдаги Маккада уруш қилиш қиёматга қадар ҳаромдир. Лекин агар Макканинг воқеи ўзгарса, у Ислом диёри бўлмай қолса, аҳолиси мусулмонлар бўлмай қолса, у ҳолда унда уруш ҳаром қилингани ҳақидаги бу ҳадис унга тушмай қолади. Негаки, бу пайтда ҳадисни татбиқ этиш воқеи ўзгарган бўлади.
Оятда гап ўзи Ислом диёри бўлган, аҳолиси мусулмонлар бўлган Макка ҳақида, шундай Маккада уруш ҳаром қилингани ҳақида боряпти. Ҳарамда ва уруш ҳаром қилинган ойда мушриклар билан жанг қилиш мавзусига келсак, айтиб ўтилган оят билан ҳадис ўртасида қарама-қаршилик йўқ. Чунки юқорида айтиб ўтганимиздек, Тавба сурасидаги оят Бақара сурасидаги оятни насх қилган.
6. Лекин Ҳарамда ва уруш ҳаром қилинган ойда мушриклар билан жанг қилишнинг шарти бор.
فَإِذَا انسَلَخَ الأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُواْ الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُواْ لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَآتَوُاْ الزَّكَاةَ فَخَلُّواْ سَبِيلَهُمْ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
– „бас, қачон уруш ҳаром қилинган ойлар чиқса, мушрикларни топган жойингизда ўлдирингиз, (асир) олингиз, қамал қилингиз ва барча йўлларда уларни кузатиб турингиз! Энди агар тавба қилсалар ва намозни тўкис адо қилишиб, закотни берсалар, уларнинг йўлларини тўсмангиз! (Яъни улар билан урушишни бас қилингиз). Албатта, Аллоҳ мағфиратли, меҳрибондир“. [9:5]
а) Яъни, агар уруш одамларни Исломга киритиш ва Аллоҳнинг сўзини олий қилиш мақсадида қилинсагина жоиздир. Чунки тавба сурасидаги
فَإِن تَابُواْ
(Энди агар тавба қилсалар) деган гап куфрни тарк қилсалар деганидир,
205-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208